Sny Tarasa Szewczenki o pokoju w Ukrainie – reportaż
Po raz pierwszy w historii 10 marca 2024 roku w murach Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego została zaśpiewana pieśń „Grzmi i wyje Dniepr szeroki…” Tarasa Szewczenki. Utwór ten wykonał Chór Kameralny „Hosanna” parafii greckokatolickiej Podwyższenia Krzyża Świętego w Krakowie. Tak rozpoczęło się ważne dla ukraińskiej społeczności Krakowa wydarzenie – koncert muzyczno-literacki poświęcony 210. rocznicy urodzin Tarasa Szewczenki.
W imieniu organizatora – Fundacji św. Włodzimierza Chrzciciela Rusi Kijowskiej w Krakowie – gości i wykonawców przywitał wiceprezes fundacji Piotr Nyczyk, a także wicekonsul Ukrainy w Krakowie Iryna Jaremczuk, która podkreśliła znaczenie kultury ukraińskiej, w szczególności poezji Szewczenki, w zachowaniu tożsamości narodu ukraińskiego i przypomniała, że „wojska rosyjskie, wkraczając do ukraińskich miast, burzą pomniki Tarasa Szewczenki. Obraz przestrzelonego pomnika Tarasa Szewczenki w Borodiance, który ugiął się, ale nie upadł, zostawił ślad w sercu każdego Ukraińca. Symbol ten najlepiej opisuje opór narodu ukraińskiego, który trwa i będzie trwał aż do naszego zwycięstwa”.
Potwierdzenie słów Pani wicekonsul można było usłyszeć w referacie pt. „Sny Tarasa Szewczenki o pokoju w Ukrainie” prezesa Fundacji św. Włodzimierza, założyciela Katedry Ukrainoznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego, profesora Włodzimierza Mokrego. W odczycie zostały omówione wydarzenia, o których Szewczenko pisał w XIX wieku, a które tak boleśnie przypominają czasy współczesne. W referacie przedstawiono fakty zakłamywania przez rosyjskich carów prawdy o historii Ukrainy, która w przekonaniu rosyjskich szowinistów-ukrainofobów zawsze była częścią Rosji. Przypomniano także o profanowaniu przez moskali „rozrytych mogił”, w których wraz z Kozakami „legła odpocząć wolność”.
Wybitnym wydarzeniem podczas koncertu był występ bandurzystki Zoriany Grzybowskiej i wykonane przez nią utwory – „Płacz Jarosławny”, „Taka jej dola”, „Ach, na co mi kare oczy”, „Zorzo moja wieczorna”. Wzruszającą i mistrzowską była recytacja wierszy proroka Ukrainy w języku ukraińskim i polskim w wykonaniu Artura Grzybowskiego, Franciszka Nyczyka, Iryny Oseiczuk, Julii Perehudy, Julii Czerewań, Katarzyny Szymejko, Anny Shpilevskiej.
„Biją porohy, księżyc wschodzi” i „Testament” w wykonaniu Chóru Kameralnego „Hosanna” (dyr. Oleksandra Mychajlenko) zakończyły koncert.
Podsumowując to uroczyste wydarzenie, w którym uczestniczyli także przedstawiciele krakowskiego oddziału Związku Ukraińców w Polsce na czele z przewodniczącym Andrijem Olijnykom, warto przytoczyć słowa profesora Włodzimierza Mokrego, który podkreślił, że dziś cały naród ukraiński wierzy, że spełnią się sny Tarasa Szewczenki o pokoju w Ukrainie, a także marzenia ludzi pragnących pokoju. Dzięki wysiłkom prezydentów, premierów, polityków, uczonych, publicystów, a przede wszystkim ojców i matek nastanie pokój, którego w sposób najbardziej autentyczny pragną Ukraińcy dla swych dzieci, wnuków i prawnuków.
Oleg Aleksejczuk