Fundacja św. Włodzimierza

O fundacji

Fundacja św. Włodzimierza Chrzciciela Rusi Kijowskiej w Krakowie
ul. Grodzka 21, 31-006 Kraków,
e-mail: fundacja@volodymyr.org

Bank Pekao S.A. nr rachunku: 78 1240 4650 1111 0000 5159 3449
SWIFT: PKOPPLPW 

Fundacja św. Włodzimierza Chrzciciela Rusi Kijowskiej w Krakowie, założona przez jej Fundatora Włodzimierza Mokrego, zarejestrowana została w Ministerstwie Kultury i Sztuki 21 czerwca 1989 roku. Celem Fundacji jest rozwój i popularyzowanie nauki oraz kultury ukraińskiej w Polsce, a także działanie na rzecz zbliżenia polsko-ukraińskiego.

U podstaw Fundacji św. Włodzimierz leży nagroda Fundacji Jana Pawła II przyznana w 1987 roku prof. Włodzimierzowi Mokremu “za działalność społeczno-moralną na rzecz porozumienia i zbliżenia polsko-ukraińskiego, tak bardzo doniosłego dla przyszłości środkowej Europy, a także za ważne osiągnięcia naukowe ukazujące chrześcijańskie korzenie kultury ukraińskiej”.

Stworzone przez Fundację św. Włodzimierza naukowe i kulturalne centrum ukraińskie nieprzypadkowo powstało w Krakowie, w którym w wiekach średnich żyły i modliły się w swoim obrządku poślubione przez polskich władców księżne ruskie. Tutaj w 1491 roku pracował Szwajpolt Fiol, drukarz pierwszych w świecie cerkiewnych ksiąg cyrylickich. Z Krakowem związali swe życie i twórczość wybitni twórcy kultury i nauki ukraińskiej, począwszy od Jurija Kotermaka (XV w.), a kończąc na tak wybitnych postaciach XX w., jak Iwan Ziłyński, Bohdan Łepki, Iwan Trusz, Mychajło Bojczuk, Ołeksa Nowakiwski, Lew Getz, Jerzy Nowosielski, Tyrsus Wenhrynowicz.

Informacja o działalności Fundacji św. Włodzimierza Chrzciciela Rusi Kijowskiej w Krakowie

1. Działalność naukowa:
   
   Od maja 1990 roku Fundacja św. Włodzimierza organizuje międzynarodowe konferencje naukowe, m.in.: Ukraińska myśl polityczna w XX w. (maj 1990); Niepodległościowe dążenia Ukraińców w XX w. (maj 1991); konferencje poświęcone działalności naukowej prof. Jana Janowa (1992); Bohdana Łepkiego (1991) i Jana Kozika (1995); Jan Paweł II wobec Wschodu chrześcijańskiego. W 15-tą rocznicę pontyfikatu Papieża-Słowianina (1993); Kijów – Brześć – Rzym. Tendencje unijne i ich kulturowo-religijne konsekwencje przed i po 1596 roku (1996); Wasyl Stefanyk i jego epoka (1998); Poetycka droga Bohdana Ihora Antonycza. Od “Przywitania życia” w Nowicy na Łemkowszczyźnie do “Wielkiej harmonii” we Lwowie (1999); “Jakże nie wstydzicie się uznawać tylko trzy języki” (św. Cyryl). Ukraińscy i polscy orędownicy harmonijnego współistnienia duchowych tradycji Wschodu i Zachodu (W 155 rocznicę założenia Kijowskiego Bractwa Cyrylo-Metodiańskiego) (2000); Ukraina w roku 2000. Chrześcijańscy święci i święta w życiu duchowym Ukraińców (2000); Język, literatura, kultura, historia Ukrainy (2001); Nauczanie Jana Pawła II w dziele urzeczywistniania idei cyrylometodiańskiej wśród Ukraińców (2003); Język, kultura, mentalność a tożsamość narodowa Ukraińców (2007); Czym żyła Galicja i Region Karpacki w okresie Bohdana Ihora Antonycza (1909–1938)? Kraków – Nowica – Gorlice – Sanok – Lwów. W stulecie narodzin poety (2009); Rola monasterów w kształtowaniu kultury ukraińskiej w wiekach XI–XX (2010); Język ukraiński w życiu i działalności elit na Ukrainie na przestrzeni wieków. Kultura, nauka, oświata, religia, społeczeństwo, polityka (2012); Akcja “Wisła” a losy mniejszości ukraińskiej w Polsce w latach 1947–2012 (2012); Polacy, Ukraińcy, Rosjanie. Drogi poznania i porozumienia (2013); Ziemia Słobodzka – Donbas – Krym – Chersoń – Odessa w życiu Ukrainy do listopada 2014 roku. Historia, język, kultura, religia, gospodarka, polityka (2014); Znaczenie dzieła synów św. Włodzimierza dla niepodległego państwa ukraińskiego, kultury narodowej i duchowości. Święci kniaziowie Borys i Gleb oraz Jarosław Mądry. 1000-lecie śmierci św. Włodzimierza Chrzciciela Rusi Kijowskiej i narodzin dla nieba świętych Borysa i Gleba (2015); Ewangelia w języku matki. Inspiracje dziedzictwem św. Cyryla i Metodego w wychowaniu i edukacji – wschodnioeuropejskie doświadczenia w kontekście aktualnych wyzwań (2015); Rola chrystianizacji w dziejach, kulturze i życiu duchowym Polski, Ukrainy oraz narodów sąsiednich. W 1050 rocznicę Chrztu Polski (2016); Wołyń w polskiej pamięci, polityce historycznej, dziełach literackich, ich adaptacjach filmowych oraz świadomości społecznej (2016); Problemy z zachowaniem języka, kultury, tożsamości ukraińskiej mniejszości narodowej w Krakowie i w Polsce. 70 lat po wysiedleńczej akcji „Wisła” 1947 roku (2016); Duchowo niepodzielna Europa „dwóch płuc” świętych Benedykta, Cyryla i Metodego w myśli i działalności ekumenicznej św. Jana Pawła II (2018); Dlaczego „trzeba było upływu aż 1100 lat”, aby Papież-Słowianin św. Jan Paweł II uczynił współpatronami duchowo niepodzielnej Europy „dwóch płuc” Apostołów Słowian św. św. Cyryla i Metodego – prekursorów odprawiania liturgii w językach narodowych w katolickich kościołach w całym świecie od II Soboru Watykańskiego (1962–1965) (2019); Świeckie i rzymskokatolickie władze Rzeczypospolitej wobec swoich, niekatolickich obywateli – protestanci, Białorusini, Ukraińcy, Ormianie, Żydzi. Współczesne echa dawnych problemów w XIX–XXI w. Z okazji 450 rocznicy Unii Lubelskiej (2019).

2. Fundacja była współorganizatorem także studenckich konferencji naukowych w ramach Studenckich Dni Kultury Ukraińskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim, organizowanych w latach 1992–2019 dla studentów krakowskiej ukrainistyki, a następnie Katedry Ukrainoznawstwa oraz studentów z Ukrainy i innych państw. Była także organizatorem oraz patronem klubu studenckiego “Wernyhora”.
3. W ramach “Ukraińskich czwartków naukowych” naukowcy-ukrainoznawcy z Polski, Ukrainy i innych państw wygłaszają referaty dotyczące ukraińskiej historii, kultury, piśmiennictwa i stosunków polsko-ukraińskich XI–XX w.
4. W Pracowni Konserwacji Ikon Fundacji św. Włodzimierza przez wiele lat odnawiano ikony (np. Cudowna ikona Bogurodzicy z Dzieciątkiem z Korczmina) oraz całe ikonostasy. Ukończone są prace konserwatorskie przy ikonostasie cerkwi w Cewkowie koło Lubaczowa (częściowa dotacja Fundacji Kultury), a także XVII-wiecznego ikonostasu z Gorajca (diecezja przemyska).
5. Fundacja prowadzi bibliotekę ukrainoznawczą, której księgozbiór liczy około 10 tys. tomów.

6. Działalność wydawnicza: Od 1991 roku przy Fundacji św. Włodzimierza działa Wydawnictwo Szawajpolt Fiol – wydawca m.in. almanachu „Między Sąsiadami” (16 tomów), “Krakowskich Zeszytów Ukrainoznawczych” (wydawanych w latach 1992–2011 wspólnie z Uniwersytetem Jagiellońskim; 12 tomów) oraz ukazującego w latach 1995–2000 pisma propagującego kulturę i duchowość mniejszości narodowych pt. “Horyzonty Krakowskie”. Od 1997 do dziś ukazuje się wydawnicza seria “Biblioteka Fundacji św. Włodzimierza”. W ramach tej serii ukazały się m.in. następujące publikacje: Problemy Ukraińców w Polsce po wysiedleńczej akcji “Wisła” 1947 roku (t. I; 1997); Jerzy Hawryluk, “Kraje ruskie Bielsk, Mielnik, Drohiczyn”. Rusini-Ukraińcy na Podlaszu – fakty i kontrowersje (t. II; 1999); Harmonijne współistnienie kultury Wschodu i Zachodu na Ukrainie (t. III; 2000); Włodzimierz Mokry, Papieskie posłania Jana Pawła II do Ukraińców (t. IV; 2001); Włodzimierz Mokry, Ukraina Wasyla Stefanyka (t. V; 2001); Chrześcijańskie święta i święci w życiu duchowym Ukraińców na przełomie tysiącleci (t. VI; 2001); Włodzimierz Mokry, Apostolskie słowo Jana Pawła II na Ukrainie w 2001 roku (t. VII; 2002); Język, literatura, kultura, historia Ukrainy (t. VIII; 2003); Tadeusz Filar, U stóp królewskiego Wawelu. Społeczność ukraińska w Krakowie w latach 1918–1939 (t. IX; 2004); Jadwiga Styrna, Agata Mamoń, Zabytki ziemi lubaczowskiej. Przemiany w latach 1904–2004 na podstawie rękopisu Karola Notza (t. X; 2004); Włodzimierz Mokry, Duchowe źródła pomarańczowej rewolucji na Ukrainie w 2004 roku (t. XI; 2006); Michał Siudak, Perspektywa dialogu polsko-ukraińskiego w środowisku paryskiej “Kultury” w latach 1947–1991. Giedroyc, Mieroszewski, Łobodowski (t. XII; 2010); Rafał Kęsek, Polityka Ukrainy wobec Federacji Rosyjskiej w latach 1997–2004 (t. XIII; 2010); Język, kultura, mentalność a tożsamość narodowa Ukraińców, red. W. Mokry (t. XIV; 2010); Denys Pilipowicz, Rozmowa o duchowym świecie. Hryhorij Skoworoda: filozofia – teologia – mistyka (t. XV; 2010), Wasyl Stus, …Ten jeszcze jeden okruch Ukrainy. Wybrał i przełożył Andrzej Nowak. Wstępem opatrzył Włodzimierz Mokry (t. XVI; 2011); Joanna Leśniak-Bobula, Miejsce, którego nie będzie. Twórcy kultury ukraińskiej wobec ideologii utopijnych 20.–30. lat XX wieku. Wynnyczenko – Chwylowy – Kulisz (t. XVII; 2011, 2022); Agnieszka Hawrot, Huculszczyzna jako miejsce współistnienia kultu. Na podstawie tetralogii Stanisława Vincenza „Na wysokiej połoninie” (t. XVIII; 2012); Michał Olchawa, Gwiazdy i tryzub. Europejska integracja Ukrainy (t. XIX; 2013); Rola monasterów w kształtowaniu kultury ukraińskiej w wiekach XI–XX, red. A. Gronek, A. Nowak (t. XX; 2014); Michał Wawrzonek, Religia i polityka na współczesnej Ukrainie. Cerkiew prawosławna i greckokatolicka jako elementy ukraińskiego systemu politycznego (t. XXI; 2015); Włodzimierz Mokry, Sobory Rusi Kijowskiej w życiu duchowym Ukraińców i w Liście “Orientale Lumen” świętego Jana Pawła II (t. XXII; 2014); Paweł Sekuła, Czarnobyl. Społeczno-gospodarcze, polityczne i kulturowe konsekwencje katastrofy jądrowej dla Ukrainy (t. XXIII; 2014); Anna Michałko, Obraz rodziny w ukraińskiej twórczości ustnej i literaturze epoki romantyzmu (t. XXIV; 2014); Język ukraiński w życiu i działalności elit na Ukrainie na przestrzeni wieków. Kultura, nauka, oświata, religia, społeczeństwo, polityka (t. XXV; 2015); Paweł Sekuła, Ruś Orientalna. Państwo kijowskie wobec cywilizacji Wschodu w teoriach i badaniach naukowych (t. XXVI; 2016); W. Mokry, Co Moskwa proponuje Ukrainie i Europie? Od spustoszenia Kijowa przez Andrzeja Bogolubskiego do aneksji i okupacji Krymu, Donbasu i Ługańska (t. XXVII; 2018); Taras Szewczenko, Poezje wybrane; Włodzimierz Mokry, Obraz Prometeusza i uniwersalne prawdy biblijne w dziele Tarasa Szewczenki (t. XXVIII; 2024).
7. W Galerii Sztuki Ukraińskiej Fundacji św. Włodzimierza, otwartej w czerwcu 1992 r., zorganizowano ponad 150 wystaw ukraińskiego malarstwa, grafiki, rzeźby, fotografii artystycznej oraz sztuki użytkowej, które obejrzało około 100 tys. osób. Z okazji wystaw wydawano dwujęzyczne – w języku ukraińskim i polskim foldery lub albumy.
8. Fundacja św. Włodzimierza prowadzi sprzedaż książek ukrainistycznych (przez wiele lat zajmowała się tym księgarnia “Nestor”).
9. Fundacja św. Włodzimierza prowadzi restaurację “Smak Ukraiński” przy ul. Grodzkiej 21 w Krakowie.