Uniwersytet Jagielloński — Ягеллонський університет

Wydział Studiów Międzynarodowych i Politycznych — Факультет міжнародних і політичних студій

Katedra Ukrainoznawstwa — Кафедра українознавства

Fundacja św. Włodzimierza Chrzciciela Rusi Kijowskiej w Krakowie — Фундація св. Володимира Хрестителя Київської Руси у Кракові

Koło Naukowe Studentów Ukrainoznawstwa UJ „Wernyhora” — Наукове коло студентів українознавства Ягеллонського університету «Вернигора»

zapraszają na konferencję — запрошують на конференцію

Wołyń w polskiej pamięci, polityce historycznej, dziełach literackich, ich adaptacjach filmowych oraz świadomości społecznej

Волинь у польській пам’яті, історичній політиці, літературних творах, їх фільмових екранізаціях та у громадській свідомості

30 listopada (środa) 2016 roku, godz. 10.00-20.30,
Aula Collegium Novum, ul. Gołębia 24

30 листопада 2016 року (середа),
Актовий зал Collegium Novum, ul. Gołębia 24

10:00 Otwarcie konferencji

19.50. Złożenie kwiatów i zniczy pod tablicą upamiętniającą ofiary Wielkiego Sztucznego Głodu na Ukrainie w latach 1932-1933

20.00. Panachyda w intencji ofiar zbrodni wołyńskiej

10.00

Słowo na otwarcie – prof. dr hab. Zdzisław Mach – Dziekan Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego

o. Damian Synowiec (OFM Conv., Kraków), Zaproszenie na Panachydę

Stefan Wilkanowicz, Włodzimierz Mokry, List SKĄD PRZYCHODZIMY – GDZIE JESTEŚMY – DOKĄD ZMIERZAMY

Panel I. Temat wiodący panelu:

Ukraińscy i polscy obywatele Rzeczypospolitych wobec stereotypu ukraińskiego

Hajdamaki-nacjonalisty w XVII-XXI wieku

Moderator: prof. dr hab. Tadeusz Stegner

10.20-11.40

Bogumiła Berdychowska (Narodowe Centrum Kultury, Warszawa)
Włodzimierz Mokry (Katedra Ukrainoznawstwa WSMiP UJ, Kraków):
Od „szekspirowskiego teatru okrutności” na Ukrainie w „Zamku Kaniowskim” Seweryna Goszczyńskiego, „Ogniem i mieczem” Henryka Sienkiewicza do „Łun w Bieszczadach” Jana Gerharda i „Nienawiści” Stanisława Srokowskiego oraz filmowych ekranizacji tych dzieł – Jerzy Hoffman, Cz. i J. Petelscy, Wojciech Smarzowski

Emilia Szapował (Katedra Ukrainoznawstwa WSMiP UJ, Kraków): Komunistyczno-stalinowska propaganda antyukraińska w Polsce i w sowieckiej Ukrainie po II Wojnie Światowej w polskiej literaturze, publicystyce i kinematografii. Jan Gerhard „Łuny w Bieszczadach” – „Ogniomistrz Kaleń” w reżyserii Cz. i J. Petelskich
Zofia Droździk-Tobiasz (Katedra Ukrainoznawstwa WSMiP UJ, Kraków), Recepcja filmu „Wołyń” Wojciecha Smarzowskiego w prasie polskiej
w 2016 roku

Beata Baran (Katedra Ukrainoznawstwa WSMiP UJ, Kraków): Prawny i polityczny aspekt pojęcia „ludobójstwo”

Przerwa kawowa 11.40-12.00

Panel II. Temat panelu:

Ukraińcy i Polacy wobec zderzenia dwóch totalitaryzmów – nazistowsko-hitlerowskiego i sowiecko-komunistyczno-stalinowskiego

Moderator: Piotr Tyma

12.00-13.40

Paweł Sekuła (Katedra Ukrainoznawstwa WSMiP UJ, Kraków): Kwestia ukraińska w planach III Rzeszy
Tomasz Krok (Katedra Ukrainoznawstwa WSMiP UJ, Kraków): Ukraina w polityce i działaniach komunistyczno-stalinowskich władz kremlowskich
Marta Andruszkiw (Katedra Ukrainoznawstwa WSMiP UJ, Kraków): Współudział w II Wojnie Światowej z III Rzeszą rządów i wojsk Bułgarii, Słowacji, Rumunii, Węgier, Włoch i do 1941 roku Związku Sowieckiego
Andrzej Chowaniec (Katedra Ukrainoznawstwa WSMiP UJ, Kraków):
Liczebność ofiar Polaków i Ukraińców podczas Wielkiego Sztucznego Głodu (1932-1933), II Wojny Światowej i w okresie powojennym do 1947r.
Paweł Lewczuk (Katedra Języka Polskiego jako Obcego, Wydział Polonistyki UJ), Chronologia, społeczno-polityczne, narodowościowe i militarne przyczyny zbrodni na Wołyniu i w Galicji Wschodniej w lipcu 1943 roku

13.40-14.00 – dyskusja

14:00-15:00 – przerwa obiadowa

Panel III. Temat panelu:

Społeczno-polityczne, narodowościowe, religijne i ekonomiczne źródła zbrodni na Wołyniu i w Galicji Wschodniej

Moderator: Kazimierz Rabsztyn

15.00-17.00

Jakub Szeliga (Katedra Ukrainoznawstwa WSMiP UJ, Kraków): Ziemia wołyńska w imperium carskim, w II Rzeczypospolitej i w czasie II Wojny Światowej
Michał Urban (Katedra Ukrainoznawstwa WSMiP UJ, Kraków): Nacjonalizm ukraiński i Stepan Bandera
Ewelina Atłasik (Katedra Ukrainoznawstwa WSMiP UJ, Kraków): Wołyń w ocenie ukraińskich rzeczników porozumienia polsko-ukraińskiego – Bohdan Osadczuk, Petro Poticznyj
Adam Balcer (Uniwersytet Warszawski): UPA i Ustasze – podobieństwa i różnice
Bartłomiej Stempin (Katedra Ukrainoznawstwa WSMiP UJ, Kraków): Prezydenci Polski wobec tragedii wołyńskiej

Przerwa kawowa 17:00-17:20

Panel IV. Temat panelu:

Próby poznania przyczyn i konsekwencje zbrodni na Wołyniu – badawcze naukowi, publicyści, organizacje świeckie, przedstawiciele Kościoła i Cerkwi

Moderator: Michał Urban

17.20-19.20

Tadeusz Stegner (Instytut Historii, Uniwersytet Gdański): Wołyń
w polskiej świadomości. Refleksja historyczna.
Piotr Tyma (Związek Ukraińców w Polsce, Warszawa): Percepcja problematyki zbrodni na tzw. kresach przez społeczność ukraińską z Polski
Oleg Hnatiuk (Chrześcijańskie Bractwo św. Włodzimierza, Gdańsk): Ukraińcy w Polsce wobec zbrodni wołyńskiej
Krzysztof Stanowski (Fundacji Solidarności Międzynarodowej, Warszawa): W oczekiwaniu na „Wołyń”, polskie organizacje obywatelskie
w 25 rocznicę Niepodległości Ukrainy

Kazimierz Rabsztyn (Stowarzyszenie Ruch Kultury Chrześcijańskiej „Odrodzenie”, Kraków) : List św. Jana Pawła II o tragedii wołyńskiej w 2003 roku

19.20-19.40 Dyskusja i podsumowanie obrad

19.50. Złożenie kwiatów i zniczy pod tablicą upamiętniającą ofiary Wielkiego Sztucznego Głodu na Ukrainie w latach 1932-1933, ul. Wiślna 11

20:00 Panachyda w intencji ofiar zbrodni wołyńskiej. Nabożeństwo w tradycji wschodniej w języku ukraińskim poprowadzą przedstawiciele Cerkwi Greckokatolickiej, Cerkwi Prawosławnej, Kościoła Rzymskokatolickiego oraz Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego. Panachyda odbędzie się w kaplicy Błogosławionej Salomei – księżnej Rusi Halickiej – Klasztor Ojców Franciszkanów w Krakowie, pl. Wszystkich Świętych. Nabożeństwo żałobne poprowadzi Dziekan Krakowsko-Krynicki Cerkwi Greckokatolickiej w Polsce Ks. prot. Piotr Pawliszcze – proboszcz Parafii Greckokatolickiej pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Krakowie, O. Szymon Jankowski OSA – proboszcz Parafii Greckokatolickiej pw. Zaśnięcia NMP w Katowicach – Klasztor Augustianów, Ks. dr Roman Pracki proboszcz Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Krakowie, O. Damian Synowiec OFM Conv.-Klasztor Franciszkanów.

Materiały dotyczące problematyki stosunków polsko-ukraińskich

1) Rafael F. Scharf, O zwyczajnych ludziach. O mechanizmie zagłady widzianej oczyma wykonawców, „Horyzonty Krakowskie”, 7-8/1998, s. 35-36

2) Adam Balcer o „Wołyniu”: Ten film to zmarnowana szansa na realne pojednanie z Ukraińcami, 05.10.2016 [http://wiadomosci.dziennik.pl/opinie/artykuly/532677,wolyn-prawda-czasu-prawda-balcera-parafianowicz-kontra-balcer.html]

3) Rzeź wołyńska. Rozkaz nr 1 to fałszywka KGB. Rozmowa z szefem ukraińskiego IPN Wołodymyrem Wjatrowyczem, 08.10.2016 [http://wyborcza.pl/magazyn/1,124059,20806910,rzez-wolynska-rozkaz-nr-1-to-falszywka-kgb-rozmowa-z-szefem.html]

4) Snyder: gdy na Ukrainie wojna, lepiej ws. zbrodni wołyńskiej oddzielić historię od polityki http://dzieje.pl/aktualnosci/snyder-gdy-na-ukrainie-wojna-lepiej-ws-zbrodni-wolynskiej-oddzielic-historie-od

5) Krzysztof Stanowski, „Wołyń”. Niedobry czas dla takiego filmu, 15.10.2016 [http://wyborcza.pl/magazyn/1,124059,20838412,wolyn-niedobry-czas-dla-takiego-filmu.html]

6) UPA to nie tylko zbrodniarze. Z Janem Olszewskim, byłym premierem rozmawia Maciej Pieczyński, 7.10.2016 [https://tygodnik.dorzeczy.pl/11706/UPA-to-nie-tylko-zbrodniarze.html]

7) Dyskusja o kulturze ukraińskiej, „Znak” 1988, nr 395, s. 3-28, http://miesiecznik.znak.com.pl/archiwumpdf/395.pdf

8) Włodzimierz Mokry, Polaków i Ukraińców wczoraj, dziś i jutro, „Znak” 1989, nr 413-415, s. 155-183, http://miesiecznik.znak.com.pl/archiwumpdf/413-415.pdf

9) Włodzimierz Mokry, Współczesne stosunki polsko-ukraińskie widziane przez pryzmat „Ogniem i mieczem” H. Sienkiewicza w adaptacji filmowej Jerzego Hoffmana, “Krakowskie Zeszyty Ukrainoznawcze” – “Краківські Українознавчі Зошити”, tom XI-XII, Kraków 2010

10) Mokry Włodzimierz, Wokół “Ogniem i mieczem” Henryka Sienkiewicza, [w:] Wschód – Zachód. Ukraina, Materiały z sesji naukowej pod red. Tadeusza Stagnera, Gdańsk 1999, s. 65-84

11) Andrzej Zięba, Ukraińcy i powstanie warszawskie, „Znak” 413-415, s. 184-190 [http://miesiecznik.znak.com.pl/archiwumpdf/413-415.pdf]

Włodzimierz Mokry, Językowe, religijne, ekonomiczne i militarne środki ekspansji państwa moskiewskiego na Ukrainę. Od zniszczenia Kijowa przez Andrzeja Bogulubskiego poprzez wojnę cara Piotra I z hetmanem Mazepą do rosyjskiej okupacji Krymu, Donbasu i Ługańska, „Studia politologica Ucraino-Polona” 2016, nr 6, s.43-60 [http://irbis-nbuv.gov.ua/cgi-bin/irbis_nbuv/cgiirbis_64.exe?C21COM=2&I21DBN=UJRN&P21DBN=UJRN&IMAGE_FILE_DOWNLOAD=1&Image_file_name=PDF/Spup_2016_6_6.pdf]

Wołyń w polskiej przestrzeni_Program_konferencji

Wilkanowicz_Mokry_List_SKĄD PRZYCHODZIMY – GDZIE JESTEŚMY – DOKĄD ZMIERZAMY

Wilkanowicz_Mokry_List_SKAD PRZYCHODZIMY – GDZIE JESTESMY – DOKAD ZMIERZAMY_wersja_pl_ua